İroni nedir? İroni ne demek? Bir kişi ya da herhangi bir olay ile alay etmek, tiyatro terimi olarak bakıldığında ise etki gücünü arttırmak adına herhangi bir şeyin tersini söyleyerek alay etme biçimi şeklinde bir tanımlama yapmak mümkündür. İroni nedir? Sorusuna bu şekilde yanıt verebiliyoruz ve sosyal medyada son dönmede çok daha sık karşı karşıya geldiğimiz bu sözcüğü sizinle de tanıştırmak istedik. Az sonra örnekler vereceğiz ve bu sayede daha iyi kavramış olacaksınız.
Tdk tanımını incelediğimizde ise söylenen sözünü tersini kastetme olarak karşımıza çıkıyor. Tersini kastederek bir kişi ile ya da herhangi bir olay ile alay etme durumu diyebiliriz. İroni, ciddi şekilde ifade edilen ancak altında mizah ve zeka barındıran söylem türlerinden bir tanesidir. Az önce de ifade ettiğimiz gibi sosyal medyada çok daha sık karşı karşıya geliyoruz ve hatta troll olarak nitelendirdiğimiz kullanıcılar bunu çok daha fazla yapıyorlar.
Bir söz sanatı olarak da tanımlanıyor ve yaptığınız ironiyi karşı tarafın anlaması gerçekten zeka gerektiren bir durum olarak karşımıza çıkıyor. İroniyi anlamayan kimselerden tepki görebilirsiniz ve sizi ciddiye alabilirler. Bunun için cümlenin sonuna ya da ilgili kelimeye ünlem işareti ekleyebilirsiniz. Konuyu daha iyi kavrayabilmeniz için dilerseniz örnekler ile devam edelim…
Boş konuştuğunu düşündüğünüz ancak bunu yaparken kendini sürekli ön plana atan ve önemli şeyler söylediği konusunda yine kendinden emin olun X kişisi için “X bey yine çok doğru noktalara değiniyor” şeklinde bir cümle kurabilirsiniz. Aslında burada tam tersini ifade ediyorsunuz ve bu söylemi ciddi bir tavır takınarak ifade ettiğinizde başarılı bir ironi sanatına da imza atmış olacaksınız.
Kısayol
Edebiyatta İroni Sanatı
Sözlü, dramatik ve son olarak durum ironisi şeklinde işleniyor ve karşımıza çıkıyor. Sözlü ironi, gündelik hayatta gerçekleştireceğiniz söylemlerden ibarettir. Seyircilerin, ilgili olayı karakterlerden daha fazla bilmeleri durumu ise dramatik ironi olarak tanımlanıyor. Durum ironisi ise karakterlerin olaylara nasıl yaklaştığı ve gerçekte nasıl göründüğü arasındaki sınır ya da farkı gösteren türüdür.
İroni Nasıl Yapılır?
Bir olayı ya da kişiyi, bahsetmek istediğinizin dışında eleştirel olarak ele alanız gerekiyor. Söylediğiniz şeyin, kastettiğiniz şeyden farklı olması da diyebiliriz. Böyle bahsedince anlamıyor olabilirsiniz ancak örnek cümleler ile ilerlediğimizde emin olun sizler de kısa süre içerisinde kavrayacak ve hatta ironi yapabileceksiniz. Dilerseniz daha fazla vakit kaybetmeden bu örneklere geçelim ve soru işaretlerini de ortadan kaldırmış olalım.
Çok kirli bir odada oturuyorsunuz ve bu durumdan rahatsız iseniz, ev sahibine şu cümleyi kurduğunuzda sizler de ironi yapmış olacaksınız. “Eviniz de çok temizmiş, pırıl pırıl parlıyor.”
Kötü şaka yapan ancak kendinden emin bir şekilde bu şakanın komik olduğunu düşündüğünüz arkadaşınıza “Çok komik bir şaka, gerçek bir mizahçısın” şeklinde kuracağınız cümle de yine ironi yapmak için uygun bir cümle olacaktır.
Mizahi Dil, Sivri Zeka
İroni yapmak ve daha da önemlisi yaptığınız ironiyi karşı tarafa aktarmak için mizahi bir dile ve sivri bir zekaya sahip olmanız gerekiyor. Sizi ciddiye alanlar olacaktır ve söylediklerinizde gerçeklik payı da arayabilirler. En az sizler kadar karşı tarafın da bu mizahı ve keskin zekayı kavraması ve anlaması gerekiyor. Aksi takdirde yanlış anlaşılmanız gayet normal olacak ve yaptığınız ironi de boşa gidecektir. Bunu sosyal medyada çok daha sık yaşayabilirsiniz ve hatta yaptığınız yorumlara çok fazla tepki de gelebilir.